O Vojvodini

O Vojvodini

Autonomna pokrajina Vojvodina se nalazi na severu Republike Srbije i smeštena je u Panonskoj niziji. Obuhvata površinu od 21.506 km2, što iznosi 24,3% teritorije Republike Srbije. Prema rezultatima Popisa iz 2011. godine, u AP Vojvodini živi 1.931.809 stanovnika (dok prema proceni Republičkog zavoda za statistiku za 2013. godinu broj stanovnika iznosi 1.912.095).

Najveći grad Vojvodine je Novi Sad sa 341.625 stanovnika, dok je drugi najveći grad Subotica sa 141.554 stanovnika. Zatim slede Pančevo, Zrenjanin i Sombor.

Prеmа Pоpisu iz 2011. gоdinе, nacionalnu strukturu stanovništva u Vojvodini čini više od 21 nаciоnаlnоsti. Najbrojniji stanovnici su Srbi, Маđаri, Slоvаci, Hrvаti, Rоmi, Rumuni i Crnоgоrci. Pored multinacionalnosti, Vojvodinu odlikuje i raznolik sastav stanovništva prema veroispovesti. Najveći broj stanovnika je pravoslavne veroispovesti, a zatim slede pripadnici katoličke i protestantske veroispovesti. Postoji i određen broj stanovnika islamske veroispovesti, kao i pripadnika drugih malih verskih zajednica. U službenoj upotrebi u AP Vojvodini se koriste srpski, mađarski, slovački, hrvatski i rusinski jezik.

Vojvodina se na severu graniči sa Mađarskom, na zapadu sa Hrvatskom, na jugozapadu sa Bosnom i Hercegovinom, na istoku sa Rumunijom i na jugu sa centralnom Srbijom. Ima povoljan privredni položaj čemu doprinosi i činjenica da je deo Panonske nizije. S obzirom na njene reljefne karakteristike, nije izolovana geografska celina već je u svim pravcima otvorena prema svom bližem i daljem okruženju što predstavlja prednost njenog položaja.

Tri velike plovne reke (Dunav, Tisa i Sava) presecaju Vojvodinu i dele njenu teritoriju na tri celine: Banat na istoku, Bačku na severozapadu i Srem na jugozapadu. Ove celine su podeljene na 7 okruga (Severnobanatski, Srednjobanatski, Južnobanatski, Severnobački, Zapadnobački, Južnobački i Sremski okrug), 45 lokalnih samouprava i 467 naselja.

Vojvodina je većim delom ravničarska regija, sa izuzetkom Srema i Banata u kojima se uzdižu planina Fruška gora i Vršački breg. Klima Vojvodine je umereno kontinentalna sa izvesnim specifičnostima. Karakterističan je veliki raspon ekstremnih temperatura, srednje maksimalne temperature u julu (srednja mesečna temperatura 21,4 °C) i srednje minimalne temperature u januaru (srednja mesečna temperatura -1,3 °C). Srednja godišnja temperatura vazduha je 11 °C, što odgovara proleću. Režim padavina u Vojvodini nosi delom obeležje srednjoevropskog, tj. podunavskog režima raspodele padavina, sa izraženom neravnomernošću raspodele po mesecima.

U strukturi saobraćaja, dominantnu ulogu ima drumski saobraćaj. Najvažniji putni pravci su evropski pravac E-70, odnosno deonica panevropskog Koridora X sa nastavkom od Beograda ka Vršcu koja se graniči se Rumunijom, i pravac E-75, odnosno deonica kraka Xb (Beograd-Budimpešta). U Vojvodini su najintenzivniji saobraćajni tokovi između velikih regionalnih centara, posebno na relaciji Novi Sad–Beograd–Pančevo.

Železnička mreža AP Vojvodine obuhvata oko 1.735 km pruge, što čini oko 45% ukupne dužine pruga u Republici Srbiji. Prugom Beograd―Novi Sad―Subotica saobraća najveći broj vozova u unutrašnjem saobraćaju, pri čemu je značajan i potencijal ove deonice za međunarodni saobraćaj. Komercijalni potencijal ima i pruga Beograd―Šid, prema Hrvatskoj i Sloveniji.

Rasprostranjena mreža unutrašnjih plovnih puteva AP Vojvodine zasnovana je, pre svega, na rekama Dunav, Tisa i Sava, kao i na mreži kanala hidrosistema Dunav-Tisa-Dunav. Reka Dunav, sa svojim pritokama, najvažnija je vodena saobraćajnica i najveći hidrografski potencijal Srbije i Vojvodine. Usled svog ekonomskog i strateškog značaja, Dunav je svrstan među prioritetne panevropske saobraćajne koridore – Koridor VII.

Privreda AP Vojvodine proizvodi skoro trećinu bruto domaćeg proizvoda Republike Srbije, dok bruto domaći proizvod po stanovniku prevazilazi republički prosek. Među najrazvijenije sektore delatnosti u Vojvodini spadaju Prerađivačka industrija, Trgovina na veliko i malo i popravka motornih vozila i motocikala, Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo, Rudarstvo i Stručne, naučne, inovacione i tehničke delatnosti.

Vojvodina predstavlja najznačajniji poljoprivredni region zemlje zahvaljujući kvalitetnim tipovima zemljišta visokih proizvodnih vrednosti, bogatstvu voda i uređenom vodnom režimu sa umereno-kontinentalnom klimom. Obuhvata oko 1,75 miliona hektara poljoprivrednih površina, čineći oko 34% poljoprivrednih površina Srbije, dok oranice i bašte obuhvataju skoro polovinu oraničnih površina Srbije. Vojvodina proizvodi preko 90% ukupne proizvodnje šećerne repe, suncokreta i soje u Srbiji, a poznata je i po proizvodnji žitarica i industrijskih biljaka.

Izvor mape: Agribusiness in Vojvodina, VIP fond